फिश्चुला (भगंदर / फिश्चुला अँनो ) एक लहान चॅनेल आहे जो आतड्याच्या शेवटी आणि गुदाच्या आसपासची त्वचा विकसित करतो. पूर्वी किंवा सध्याच्या गुदव्दाराचे परिणाम हे वारंवार होते. फिश्चुलामध्ये दोन छिद्रे आहेत - गुदाशय किंवा गुदाच्या नलिकांमध्ये उघडणे आणि नितंबांच्या त्वचेतून बाह्य उघडणे.
गुदभागाच्या सभोवताली साधारण दोन अंगुल म्हणजे अंदाजे ३-४ सें.मि. परिसरामध्ये होणा-या पीडायुक्त ( वेदनायुक्त ) फोड येऊन तो फुटल्यावर त्याठिकाणी जो व्रण राहतो त्यास भगंदर असं म्हणतात. ही व्याधी आज फोड आला, तो फुटला आणि भगंदर तयार झाला असं होत नाही. तो वारंवार झाला तर त्यातून पुढे भगंदर तयार होतो
खूपच कमी भगंदर स्वतःला बरे होतात आणि गुदा फिश्चुलाचा एकमात्र प्रभावी उपचार म्हणजे शस्त्रक्रिया आहे.
'प्रॉक्टोसर्जन' म्हणून डॉ. अश्विन पोरवाल यांनी मोठ्या संख्येने फिश्चुलाची प्रकरणे हाताळली आहेत. कॉम्प्लेक्स फिश्चुला आणि रिकरेंट फिश्चुला (जे आधी यापूर्वी अयशस्वी झाले आहेत) अशी अत्यंत कठिण प्रकरण यशस्वीपणे हाताळली गेली आहेत आणि अशा प्रकारे ते भारतातल्या प्रसिद्ध प्रख्यात डॉक्टरांमध्ये आहेत. त्यांनी फिश्चुलाचे दुर्मिळ केसस यशस्वीपणे बरे केले आहेत, जसे की गुदा ते उदर ( रेक्टो-ऍबडॉमिनल ) , रेक्टम टू ग्रोइन ( रेक्टो-इन्गुइनल ), रेक्टम टू टेलबोन ( रेक्टो-निडाल ) .
फिश्चुलांचा उपचार करण्यासाठी विद्यमान आर्मॅमेन्टियमला प्रोत्साहन देणे, डॉ. पोरवाल यांनी लेसर सर्जरी एफआयएलएसी ( फिश्चुला-ट्रॅक्ट लेझर क्लोजर ) सादर केले आहे, जे भारतातील पहिल्या प्रकारचे आहे. संशोधनातील त्यांची उत्सुकता आणि प्रगतीसाठी निरंतर दृष्टीक्षेप त्यांना डिस्टल लिगेशन प्रॉक्सिमल लेसर ( डीएलपीएल ) लेबल केलेल्या उपचारांची रचना करण्यास सक्षम करते. ही पध्दत डॉ. पोरवाल यांच्या स्वत: च्या मालकीची आहेत आणि इतर सर्व तंत्रांच्या तुलनेत नकारात्मक फ्रिक्वेंसी पुनरावृत्ती दर असलेल्या स्फिंकर-बचत प्रक्रिया आहे.
हीलिंग हँड क्लिनिक पुणे, मुंबई, बेंगलुरू, नाशिक आणि ठाणे मध्ये फिश्चुला सेवा प्रदान करणारे भारतातील उत्कृष्टतेचे प्रमाणित केंद्र आहे. प्रत्येक क्लिनिकने आंतरराष्ट्रीय स्तरावर सर्जन आणि सुविधेची स्थिती ओळखली आहे जाच्याद्व्यारे फिश्चुला उपचारांसाठी होलीसिटिक उपचार देण्यात येतो.
ही एक शस्त्रक्रिया आहे ज्यामध्ये फिश्चुला पूर्णपणे कट केला जातो, जनरल ऍनेस्थेसियाच्या अंतर्गत फिश्चुला ट्रॅक्ट काढला जातो आणि गठ्ठा तयार केला जातो जो बरे होतो. या प्रक्रियेमध्ये स्फिंकर स्नायूंना झालेल्या नुकसानास बळी पडण्याची शक्यता असते ज्यामुळे फॅकल असंतोष होतो आणि सामान्यत: कॉम्प्लेक्स फिश्चुलासाठी उपचार पर्याय म्हणून राखीव असते.
ही एक प्राचीन आयुर्वेदिक तंत्र आहे जिच्यात फिश्चुलाचा उपचार करण्यासाठी विशेष धागा वापरली जातो. हा धागा आयुर्वेदिक पद्धतीने बनलेला आहे आणि हा फिश्चुला ट्रॅक्टमध्ये टाकला जातो.
ही प्रक्रिया सहसा कॉम्प्लेक्स किंवा डीप फिश्चुलांसाठी केली जाते. एक सेटन प्रथम फिश्चुला ट्रॅक्टमध्ये ठेवला जातो, जो कालांतराने विस्तारीत होतो. काही आठवड्यांनंतर, सर्जन दूषित टिश्यू काढून टाकते आणि आंतरिक फिश्चुला उघडण्याचे बंद करते. या प्रक्रियेचा फायदा असा आहे की फिश्चुलाचा स्फिनक्टर स्नायूंच्या दरम्यान प्रवेश केला जातो ज्यायोगे त्यांना तोडण्यापासून टाळता येते. तथापि, २०-३०% प्रकरणांमध्ये अपंग उपचारांसह एलआयएफटीचे यश दर ~ ७०% आहे.
फिश्चुला प्लग १००% सिंथेटिक बायो-शोब्युबल स्कॅफल्ड आहे. हे प्लग फिश्चुला ट्रॅक्टमध्ये ठेवले आहे. शरीराच्या कालांतराने स्टेफल्डमध्ये स्थलांतरीत होऊन नवीन ऊतक तयार होते कारण शरीरात हळूहळू प्लग पदार्थ शोषले जातात.
लियोनार्डो लेझर वापरुन ही प्रक्रिया केली गेली, ती प्रथम भारतात डॉ अश्विन पोरवाल यानी हीलिंग हँड क्लिनिक मध्ये केली . स्फिन्टर स्नायूंना हानी न करता फिश्चुला ट्रॅक्ट काढून टाकणे ही प्रक्रिया आहे.
सामान्य ऍनेस्थेसिया अंतर्गत प्रक्रिया केली जाते त्याला ३०-४० मिनिटे आवश्यक असतात, रेडिअली लेझर फायबरचा समावेश होतो. फिश्चुला ट्रॅक्टमध्ये निर्धारित केलेल्या लेसर उर्जेचा परिष्कृत परिमाण उत्सर्जित केला जातो. लेसर एनर्जीमुळे फिश्चुला ट्रॅक्टचा नियंत्रित फोटोस्टॉल विनाश होतो आणि ते उच्च पातळीवर पडते. हे देखील उपचार प्रक्रियेस मदत आणि वेग वाढवते.
फिश्चुला एक जटिल रोग आहे. शेवटी कोणत्याही फिश्चुला उपचारांचे उद्दीष्ट अस्तित्वातील फिस्टुलापासून मुक्त होणे नव्हे तर :
१. स्पीन्टीटर स्नायू वाचवण्यासाठी आणि अशक्तपणा टाळण्यासाठी.
२. रोगांचे स्वरूप लक्षात घेऊन पुनरावृत्ती टाळण्यासाठी
VAAFT, LIFT, FiLaC सारख्या बर्याच तंत्रांचा वापर फिश्चुला बरा करण्यासाठी होतो आणि स्फिनक्टर जतन करणे हा मुख्य उद्देश असतो. तथापि त्यांच्या सर्वांना पुनरुत्थान करण्याचा योग्य दर आहे. एक फिश्चुला किती त्रासदायक आहे हे लक्षात घेता, पुनरावृत्तीची अगदी लहान संधी देखील आहे
प्रॉक्टालॉजी (गुदभाग व आजूबाजूची जागा क्षेत्राशी संबंधित शस्त्रक्रियाची शाखा) मध्ये विशेष तज्ज्ञ असणारे डॉ अश्विन पोरवाल यांनी मोठ्या प्रमाणावर फिश्चुला प्रकरणे हाताळले आहेत. मागील वर्षांमध्ये फिश्चुला रूग्णांवर उपचार करण्याच्या त्याच्या अनुभवामध्ये त्याने रोगाचे स्वरूप आणि पुनरावृत्तीचे कारण समजण्याचा प्रयत्न केला. गहन अभ्यास केल्यानंतर आणि त्याचे सर्व ज्ञान आणि कौशल्यांचा वापर केल्यानंतर त्यांनी डीएलपीएल - डिस्टल लिगेशन प्रॉक्सिमल लेझर लेबल केलेल्या तंत्राचा विकास केला.
या प्रक्रियेत ऍबसेस कॅविटी काढून टाकली जाते . हे डिस्टल ट्रॅक्टचे फॉलो-अप आहे. लिस्टार्डो लेसरसह फिश्चुला ट्रॅक्टचा समीप भाग त्यानंतर सीलबंद केला जातो. लेझरच्या मूलतः उत्सर्जित फायबरसह, उष्मायंत्राकडे ऊर्जा अर्धवट लागू होते. हे ट्रॅक्ट पूर्णपणे बंद करणे सुनिश्चित करते.
डीएलपीएलद्वारे पूर्णत: उच्च फिश्चुलांनी उपचार घेतलेल्या १०० आज्ञांपैकी १०० मालिकेच्या धोरणामध्ये, पुनरावृत्तीचा किंवा विसंगतीचा एकच मामला नव्हता.
सामान्यत: एक संक्षिप्त इतिहास त्यानंतर नैदानिक मूल्यांकनाद्वारे - डिजिटल रेक्टल एक्सामिनॅशन, त्याच वेळी प्रक्टोस्कोपी ( गुंतागुंतीसारख्या लहान ट्यूबचा वापर करुन गुदाशयचा एक लहान तपासणी ) देखील गुदाम मधील कोणत्याही संयोगी स्थितीची तपासणी करण्यासाठी वापरली जाते.
जटिल फिश्चुलांसाठी एमआरआय फिस्टलोग्रामची आवश्यकता असू शकते ज्यामध्ये ट्रॅक्टची रचना करणे कठीण आहे. फिश्चुलोग्राफी चा एक्स-रे, कोस्टास्ट सोल्यूशन इंजेक्शनने आतापर्यंत असे केले जात नाही कारण ते रंगाच्या जबरदस्त इंजेक्शनमुळे खोट्या ट्रॅक्टच्या निर्मितीस कारणीभूत ठरते.
हीलिंग हॅन्ड्स क्लिनिकने अलीकडेच ३ डी एंडो-एनल पेल्विक फ्लोर इमेजिंग सादर केले आहे जे भारतात केवळ काही ठिकाणी उपलब्ध आहे. गुदाशय आणि गुदद्वारासंबंधीचा गुदमार्ग इमेजिंगसाठी हे एक प्रगत, स्थापित तंत्र आहे. हे वेगवान, साधे आणि सहनशील आहे. हे गुद्द्वार स्फिंटरच्या शरीररचनाबद्दल मौल्यवान माहिती देखील देते.
फिस्टुलाने ग्रस्त बर्याच रुग्णांचे निदान योग्यरित्या केले जाऊ शकत नाही कारण गुंतागुंत शरीरशास्त्र आणि मर्यादित निदान पर्यायांमुळे. जरी एमआयआर फिस्टुलोग्राम सामान्यत: फिस्टुला इमेजिंगसाठी वापरले जाणारे तंत्र आहे, परंतु बरेच रुग्ण क्लॉस्ट्रोफोबिक आहेत किंवा एमआरआय मशीनमध्ये येण्याची भीती वाटते. त्याशिवाय, फिस्टुला हा एक गतिशील रोग आहे ज्यामध्ये वेळोवेळी नवीन पत्रे आणि गळू तयार होऊ शकतात. अशा प्रकारे एक जुना एमआरआय सध्याच्या आजाराचे अचूक चित्र देऊ शकत नाही. थ्रीडी एंडो-एनल पेल्विक फ्लोर इमेजिंग ही एक रुग्ण-अनुकूल प्रक्रिया आहे जी कोणत्याही वेळी करता येते. या तंत्राचा सर्वात महत्वाचा पैलू हा आहे की त्याचा उपयोग इंट्रा ऑपरेटिव्ह पद्धतीने केला जाऊ शकतो, म्हणजे शल्यक्रिया करताना शल्यचिकित्सक त्याचा वापर करू शकतात. ऑपरेटिव्ह नंतर, याचा उपयोग फिस्टुला दुरुस्तीच्या अचूकतेची पुष्टी करण्यासाठी केला जातो.
फिस्टुलाच्या विविध वैशिष्ट्यांचा अभ्यास करण्यासाठी ३ डी एंडोआनल इमेजिंग हे एक महत्त्वाचे साधन आहे. फिस्टुला हायपोइकोइक ट्रॅक्ट्स म्हणून व्हिज्युअलाइझ केले जाते अंतर्गत उद्घाटनाची साइट, रेडियल ट्रॅक्टची पातळी, गुदद्वारासंबंधी स्फिंक्टरस आणि ट्रॅक्ट्स फ्लुइड कलेक्शन / पॅराटेक्टल पोकळीच्या साइट्सचा संबंध यासारखी विशिष्ट वैशिष्ट्ये मिळू शकतात. हे गुद्द्वार नलिकेचे तपशीलवार मल्टीप्लानर पुनर्निर्माण करते. गुद्द्वार स्फिंटर सहभागासह उच्च फिस्टुलेमध्ये ३ डी इमेजिंग विशेषत: उपयुक्त आहे, विशेषत: जर तेथे अतिरिक्त विस्तार आणि संबंधित पॅरेक्टिकल संग्रह आहेत. गुदद्वारासंबंधीचा स्फिंटर कॉम्प्लेक्सचे नुकसान कमी करण्यासाठी शस्त्रक्रियेच्या नियोजनात महत्त्वपूर्ण असलेल्या स्फिंटर दोषांबद्दल ती उपयुक्त माहिती देते.
फिश्चुला-इन-एनो पासून पीडित असलेल्या व्यक्तीला ही किती त्रासदायक स्थिती आहे हे माहित आहे! फिश्चुला प्रकरणांवर उपचार करण्याच्या आमच्या दीर्घ काळातील अनुभवामध्ये, आम्हाला हे समजले आहे की उपचारांचा यशस्वी परिणाम म्हणजे सर्जनच्या कौशल्यांप्रमाणेच रुग्णाची सहकार्य आणि स्वत: ची काळजी यावर अवलंबून असते. म्हणूनच, आम्ही काही प्रश्नांची उत्तरे दिली आहेत जी सामान्यत: फिश्चुला विरुद्धच्या लढ्यात असतात.
हे एक लहान झोपे घेण्यासारखे आहे! आपण सर्व प्रक्रियेसाठी वाटेल संपूर्ण शस्त्रक्रिया सुमारे ३० मिनिटे घेते कधीकधी, आपल्या शरीराच्या फक्त अर्ध्या भागच अस्थिबंधित असतो आणि आपण सावध रहाल आणि कदाचित आपल्या डॉक्टरांशी गप्पा मारू शकता!
होय, लेसर प्रोब फिश्चुला ट्रॅक्टमध्ये घातली जाते आणि लेजर ऊर्जा परिष्कृत ( बर्न ) करण्यासाठी परिष्कृतपणे वापरली जाते. 'द्वितीयक हेतू' म्हटल्या जाणार्या प्रक्रियेद्वारे हे पथ बरे होते.
प्रक्रिया नंतर लवकरच आपण पिण्याचे पाणी सुरू करण्यास सक्षम व्हाल आणि आपल्याला भूक लागल्यावर लगेच जेवण सुरू करू शकाल. शस्त्रक्रियेनंतर काही तासांनंतर आपण अंथरुणावरुन बाहेर पडण्यास सक्षम असाल.पेनकेलार्सनंतर आपल्याला असणाऱ्या हलक्या वेदना शमून जातात.
जर आपले ऑपरेशन डे केअर प्रोसेसच्या रूपात नियोजित केले असेल तर आपण अॅनेस्थेटीकच्या प्रभावामुळे लगेचच घरी जाऊ शकता, आपण मूत्र उत्तीर्ण केले आहे आणि आपण आराम, खाणे आणि मद्यपान करू शकता. सामान्य अॅनेस्थेटीकचा वापर केल्यापासून, असा सल्ला दिला जातो की जबाबदार प्रौढ आपल्याला घरी घेऊन आणि २४ तास आपल्यासोबत राहतो.
२४ तास जर आपल्याला रात्रीच्या वेळी हॉस्पिटलमध्ये राहावे लागते.
आपण विमोचन करण्यापूर्वी आपल्यास पोस्ट-ऑपरेटिव्ह केअर, पेनकेल्लर आणि लक्षवेधकांविषयी सल्ला दिला जाईल.
आपल्याला विशिष्ट आहाराची गरज नाही. शस्त्रक्रियापूर्वी आणि नंतर आपण निरोगी, फायबर समृद्ध आहार खावेत याची खात्री करा.
भरपूर विश्रांती घ्या, एक सिझ्झ बाथ वापरा, दिवसातून ३ वेळा घ्या, स्वत: ची स्वच्छता राखून ठेवा आणि फायबर समृध्द आहार घ्या.
आपण एका आठवड्यानंतर प्रवास सुरू करू शकता.
शस्त्रक्रियेनंतर आपल्याला कोणत्याही विश्रांतीची गरज नाही
पहिल्या २४ तासांसाठी पूर्ण विश्रांती घ्या आपण हळूहळू आपल्या दैनंदिन क्रियाकलाप आणि ५-७ दिवस पुन्हा सुरू करू शकता